آیا حضرت سکینه، با مصعب بن زبیر ازدواج کرده است؟
در مورد ازدواج حضرت سكينه، دختر امام حسين (ع) با مصعب بن زبير بايد گفت:
بين مورخين در اين زمينه اختلاف نظر وجود دارد. گروهي بر اين عقيده اند كه حضرت سكينه فقط با عبدالله بن حسن (پسر عموي خود) ازدواج كرده است.(1)
مقرم در كتاب خود مي گويد: «مصعب بن زبير كارگزار برادرش در بصره بود. از اين رو تسلطي بر حجاز نداشت تا امام سجاد (ع) از او بيم داشته و به ناچار بانو سكينه را به ازدواج او درآورد. هم چنين عواطف مردم نسبت به اهل بيت (ع) جريحه دار بود و به خصوص بعد از واقعه كربلا هر كس به آنان قصد سوئي مي ورزيد، مبغوض ديگران مي گرديد. (2)
اما گروه ديگري از مورخين ازدواج اين دو را ذكر كرده اند.
ابن طقطقي مي نويسد: «وي (مصعب) سكينه دختر حسين (ع) و عايشه دختر طلحه را به همسري گرفت و آن ها را يك جا در خانه خود گرد آورد» (3)
شعبي جرياني را نقل مي كند كه ذكر آن خالي از لطف نيست. مي گويد:
«من و عبدالله بن زبير و عبدالملك بن مروان و مصعب بن زبير در برابر كعبه نشسته بوديم و سخن مي گفتيم. پس از پايان سخن قرار شد، هر يك از ما برخيزد، ركن يماني را بگيرد و حاجتش را بگويد.» وي سپس مي گويد، هر يك چه دعايي كردند و چه حاجتي خواستند. جالب اين كه همه به خواسته هايشان رسيدند. اما آن چه مصعب خواسته بود اين بود كه خداوندا مرا نميران تا آن كه امير عراق گردم و با سكينه بنت الحسين (ع) پيوند زناشويي ببندم.(4)
بررسی ازدواج حضرت سکینه با مصعب بن زبیر
الف - در تاریخ موارد بسیاری وجود دارد که زن یا مرد صالحی با زن و مرد غیر صالحی (به دلایلی که در هر کدام قابل بررسی است) ازدواج نموده و با یکدیگر زندگی کرده اند. به طور مثال اگر همسر حضرت لوط (علیهالسلام) (و هم چنین پسرش) ایمان نیاورد و تا آخر که گرفتار عذاب الهی شد اصلاح نگردید، حضرت لوط (ع) زیر سؤال رفت یا همسرش توجیه شد؟ یا اگر آسیه، همسر فرعون بود، حقانیت آسیه باطل شد و یا فرعون تطهیر گردید؟ یا اگر امام حسن (علیهالسلام) با جعده که عاقبت، قاتلش شد ازدواج نمود، حقانیت، امامت و ولایتش خدشهدار شد و یا آن که انحراف اعتقادی، عقلی و عملی جعده توجیه شد؟ یا همینطور امام جواد (علیهالسلام) که ناچار از ازدواج با دختر مأمون (امّالفضل) گردید و عاقبت او امام را به شهادت رساند؛ خُب چه شد؟ حقانیت ولایت و امامت خدشهدار گردید و یا امالفضل تطهیر شد؟ و همینطور است ازدواج سایر بزرگان از زن و مرد، با همسرانی که همراه آنان نبودند.
ب - زبیر خودش فردی بسیار مؤمن و شخصیتی بسیار مشهور در جهان اسلام بود. طبق احادیث: شمشیرش بارها دل پیامبر را شاد کرد. در تمامی جریانات انحرافی سقیفه و بعد از آن و نیز 25 سال اختناق و سکوت نیز در کنار امیرالمؤمنین (علیهالسلام) بود، اما متأسفانه بعداً تغییر جهت داد.
امیرالمؤمنین (علیهالسلام) خود در وصف زبیر میفرماید:
«ما زال الزبر عدّ منا اهلالبت حت نشأ ابنه عبدالله.» یعنی: زبیر پیوسته با ما اهل بیت بود (یکی از ماها بود) تا این که فرزندش عبدالله بزرگ شد. یعنی آقازاده موجب انحرافش گردید.
زبیر چندین پسر داشت که یکی از آنها عبدالله بن زبیر بود که تاریخش را میدانیم، اما دیگری «مصعب» بود. مصعب نیز عاشق امام حسین (علیهالسلام) بود و ایشان را الگوی خود میدانست و البته بزرگترین امید زندگیاش یکی خلافت کوفه بود و دیگری ازدواج با دختر امام حسین (علیهالسلام)
ج – در هر حال این ازدواج صورت گرفت و کسی نمیداند که آیا حضرت سکینه (علیهاالسلام) نیز خودش راضی به این ازدواج بود و یا هر مصلحت و ضرورت دیگری (مثل ازدواجهایی که مثالش رفت) آن را ایجاب مینمود. اما در تاریخ ثبت است که بالاخره حضرت سکینه (علیهاالسلام)، او را بدون طلاق ترک کرد و در واقع نشوز نمود. چنان چه ثبت است: «رملة بنتالزبر خواهر مصعب، پس از این ترک خانه و نشوز، نزد عبدالملک می رود و می گوید: اگر چنين نبود كه ما ميخواهيم پوششي بر كارهاي خود بگذاريم، هرگز نسبت به كسي كه رغبتي در ما ندارد، رغبتي به او نداشتيم.» (5)
همین بیان خواهر مصعب حاکی از آن است که مسائل، فشارها و مصالح بسیاری برای این ازدواج وجود داشته است.
(منبع: ایکس - شبهه)
نتیجه گیری:
اكنون با آن چه بيان كرديم شايد بتوان گفت چه بسا اين ازدواج به رضايت حضرت سكينه (س) نبوده و تنها از روي مصالح سياسي ـ اجتماعي صورت پذيرفته است. چنان كه سبط بن جوزي نيز مي گويد: «اين ازدواج به اجبار صورت گرفت.» (6)
پی نوشت:
1. شبر، جواد؛ ادب الطف، ص 162 و مقرم، عبدالرزاق، ص 112
2. همان
3. لفخرى فى الآداب السلطانية و الدول الاسلاميةص 124
4. ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه ج 20، ص 135
5. بلاغات، النساء، ابن طيفور، ص191
6. سبط بن جوزي، تذكره الخواص، ص 249
برگرفته از: آوینی - پرسمان دانشجویی